[ Pobierz całość w formacie PDF ]
obrazy w człowieku uczynić nie dopuścił, aniby się szatan sam przez się tego ważył. Ale
iżech my wspomnieli (iże) szatani sami przezsię ludziom szkodzić mogą, bez pomocy
czarownic, mogłaby komu wątpliwość taka przypaść. Jeśliby też szatani białegłowy uczciwe
sami przesię mogli tak ostawić, żeby za czarownice byli rozumiane, pokazawszy się w osobie
ich, ku uczarowniu kogo, zaczymby musiało być, żeby te niewinne były osławione!
Na co niż się odpowiedz da, potrzeba wiedzieć. Naprzód, że szatan nie może nic uczynić
bez dopuszczenia Boskiego. Powtóre, iż Boże dopuszczenie, nie może być takowe nad
sprawiedliwemi, i w miłości Chrześcijańskiej trwającymi, jako nad grzesznemi, nad któremi
jako ma moc więtszą, tak zaiste więcej Pan Bóg dopuszcza ku karaniu ich. Nakoniec,
aczkolwiek sprawiedliwym w rzeczach zwierzchownych, to jest: w sławie i zdrowiu szkodzić
mogą za dopuszczeniem Bożym: wszakże iż wiedzą że się im to obraca w zasługę, przeto nie
pragną im w tych rzeczach szkodzić.
Z których rzeczy pokazuje się, iż w tej trudności, potrzeba mieć wzgląd na różne rzeczy.
Naprzód na Boskie dopuszczenie. Powtore na człowieka, który acz jest w oczach ludzkich
cnotliwym, jednak częstokroć się trafia, że nie jest w miłości chrześcijańskiej. Po trzecie na
występek o który niewinnie ma być kto osławiony. Przeto mówimy, że aczkolwiek człowiek
wszelki niewinny, i w łasce będący, może być z Bożego dopuszczenia urażony od szatana w
zdrowiu, majętności i sławie, mając wszakże wzgląd na ciężkość tego czarowniczego
odstępstwa, które wszytkie zbrodnie świata tego przechodzi, nie rozumiemy żeby kto
niewinny mógł być w tej mierze osławiony. Czego się i tymi przyczynami wesprzeć może.
Naprzód, ponieważ osławić w występkach, które bez umowy z szatanem, bądz wyraznej,
bądz tajemnej mogą być popełnione, jakowe są złodziejstwa, rozboje, i grzechy cielesne, jest
rzecz różna od osławy w tych grzechach które żadnym sposobem człowieku nie mogą być
przypisane, ani od niego popełnione, jeno przez umowę wyrazną z szatanem postanowioną,
takowe są sprawy czarownic [& ] Przeto aczkolwiek szatan człowieka o insze grzechy
osławić może w czarowniczym wszakże występku który bez szatana być nie może, o sławę
kogo przyprawić nie zda się rzecz podobna.
Nadto nigdy nie jest rzecz doświadczona, żeby kto niewinny miał być od szatana o czary
osławiony, i o taką osławę na garło wskazany. I owszem gdy kto o czary osławionym jest,
takowemu przysięga bywa nakazana, nie postępując do dalszego karania.
Nakoniec i dla straży Anielskiej, która niedopuszcza niewinnych o mniejsze grzechy
sławić, to jest: o rozboje, wydzierstwa, i im podobne, daleko więcej, i potężniej człowieka
niewinnego w osławieniu o tak szkaradny występek będzie broniła. [& ]
Ale iż teraz to w uważeniu mamy, jeśli czarownice wszytkie choroby żadnej nie wyjmując
za Bożym dopuszczeniem na ludzie przepuszczać mogą: zamykając te wątpliwość,
powiedamy że tak jest, gdyż Doktorowie choroby żadnej nie wyjmują co się i z rozumem
zgadza, ponieważ szatani swoją przyrodzoną mocą, wszytkie rzeczy cieleśne przechodzą,
jakośmy to częstokroć wspominali. Przykładami wszakże i doświadczeniem to się utwierdza,
w Biskupstwie abowiem Bazylijskim na granicach Lotaryngiej, i Alzacyjej, gdy jeden
uczciwy człowiek rzemieślnik, zaszedł w słowa z białągłową, jakaś swarliwa, ona
rozgniewawszy się, pogroziła mu, że się tego prędko zemścić miała. Co aczkolwiek on sobie
lekce ważył, tejże wszakże nocy poczuł, że mu się krosta na szyjej uczyniła, której gdy się
zlekka dotykał, i tarł ją wszytką twarz z szyją odętą i opuchłą mieć się poczuł tak barzo, że się
też sprośny trąd po wszytkim ciele jego rozsypał. W czym on wzłoki żadnej nie czyniąc, ale
jako naprędzej przyjacioły, i urząd przyzwawszy powiedział, co się stało, i jako mu pogróżki
ta niewiasta czyniła mówiąc: że nie dla czego inszego, jeno dla czarów tej białejgłowy z
świata schodzi: krótko mówiąc: Pojmano niewiastę, na próbę dano, która się prędko do
występku przyznała. Gdy tedy sędzia o przyczynie, i sposobie z pilnością pytał,
odpowiedziała: Skorom słowy uszczypliwemi od tego człowieka zelżona, w gniewie swym do
domu się wróciła, duch przeklęty przyczyny smutku mego jął się wywiadować, ktoremu
gdym wszytko powiedziała iżeby się tego zemścił, ustawicznie nań nalegała. Pytał mię jakiej
bym pomsty pragnęła, i coby mu miał uczynić, odpowiedziałam: żebym rada gdyby twarz
zawsze miał odętą. Z czym on odszedł, i tą chorobą człowieka tego więcej niżelim prosiła
zaraził, nigdym się abowiem tego nie spodziewała, żeby takiem trądem miał go zarazić. O
który występek swój spalona była.
W Biskupstwie także Konstantyjskim [& ] jedna trędowata białagłowa, która już od dwu
lat umarła, przypadek swój przed wiela ludzi zwykła była powiedać, iż trąd ten miała dla
poswarku z jedną białągłową: gdy abowiem w nocy przed dom dla pewnej sprawy wyszła,
wietrzyk jakiś ciepły od domu onej białejgłowy która przeciwko mieszkała, na nie wionął, za
którym wiatrem powiedała, że ją zaraz trąd opanował.
W tymże Biskupstwie, gdy czarownice siepacz, abo kacik na stos drew dla spalenia od
ziemie podnosił, rzekła mu czarownica: dam ci zapłatę, i tak chuchnąwszy na jego twarz,
zaraz go sprośny trąd po wszytkim ciele opanował, dla ktorego prędko po tym umarł.
Insze jej sprośne zbrodnie dla krotkości opuszczają się, jakoż mogło by się tu, inszych
barzo wiele przywieść. Częstokroć abowiem doświadczyliśmy tego, że pewnym ludziom
kaduki sprawowały, przez danie jajec w jedzeniu, abo w piciu z ciały umarłych czarownic w
grob zagrzebionych, przydawszy insze ich ceremonie, których tu wymieniać nie potrzeba.
O niektórych chorobach szczególnie.
ROZDZIAA XII.
Insze zaś choroby, którymi czarownice ciała ludzkie zarażają, to jest: ślepotą, gwałtownymi
[ Pobierz całość w formacie PDF ]